SAMSUN 'UN KURULUŞU



       Samsun Müze Müdürü Mustafa Akkaya'nın anlattıkları : Samsun şehrinin tarihteki adı Amisos, Pontos bölgesinde aynı adı taşıyan körfezde kurulmuştur. M.Ö. 7. yüzyılda Grek asıllı Miletos kolonisi tarafından 670 yılında kurulmuştur. M.Ö. 4. yüzyıl sonuna kadar Atinalıların, 375 yılında da Perslerin eline geçmiştir. VI. Mitridat, Sinop'un yanısıra Samsun'u da kraliyet şehri yapmıştır. Romalı general Lukullus tarafından şehir, Roma'nın hakimiyetine katılmıştır. Bizans döneminde piskoposluk merkezi olmuştur. 


        Roma'ya bağlı diğer yerlerde olduğu gibi şehir paraları 50 ila 100 km. mesafedeki alanda geçerli olduğundan Ballıdere arazisinde de zaman zaman yöre insanları tarlalarında çalışırken Amisos madeni paralarına rastlarlar. Bunun dışında üzerinde baskı yeri neucesaeria yazan (Niksar şehrinin tarihteki adı) madeni paralara da yöremizde rastlanır. Bunlardan birinde Roma İmparatoru Geta'nın adı yazıyordu. Roma İmparatoru Geta m.s.209-212 yılları arasında hüküm sürmüş, bronz paralarının arkasında da Niksar'daki dört sütunlu bir tapınağın resmini bastırmıştır. Tapınak ortasındaki heykel de paralar üzerinde belirgindir. 


      Samsun'da ele geçen mozaik resimlerini de Müze Müdürü, İstanbul, Fransız Arkeoloji Enstitüsünde slaytlarla gösterdi. Kahraman Aşilleus ve Tanrıça Tetis yani eski Akdeniz'e adını veren tanrıça resimli mozaikler samsunda ortaya çıkarılmış. Nereidler dediğimiz Nereus'un kızları mozayiği, mevsimler, sonbahar, üzüm yapraklarının yer aldığı mozayik ve kış mozayiği gösterildi. Samsun'daki Yedek Subay Okulu yakınlarında bir inşaat esnasında ortaya çıkarılmış, m.ö. 5 ve 6.yüzyıla ait mozayikler. Mozaik kenarlarında Bizans dönemine ait bir kitabe var. Sahra Sıhhiye Okulundaki mimari elemanlarla birlikte ortaya çıkarılan sarnıç, bu alanı sanki bir açık hava müzesi konumuna döndürmüş. 

                                                                                                                                         Ali ÖNDER